Wat is de IJzeren Rijn?

De IJzeren Rijn is de benaming van de spoorlijn tussen Antwerpen, Weert, Roermond en Duisburg.

Het scheidingsverdrag tussen Nederland en België uit 1839 bekrachtigde de onafhankelijkheid van België en vermeldt het recht van België om op eigen kosten een weg of kanaalverbinding aan te leggen door het toenmalige kanton Sittard tot aan de Pruisische (Duitse) grens. Aanvankelijk was het de bedoeling een kanaal aan te leggen. Later gaf men de voorkeur aan een spoorlijn, vandaar de naam 'IJzeren Rijn'. Dit recht van doortocht aan België is uitgewerkt en vastgelegd in het IJzeren Rijn Verdrag van 13 januari 1873.

Het Belgische en Nederlandse deel werd aangelegd voor rekening van de NBq (Sociétë anonyme des chemins de fer du Nord de la Belgique). Deze maatschappij droeg de uitvoering van de werkzaamheden echter op aan de GCB (Compagnie du Grand Central Belge). De GCB legde zich toe op het goederenvervoer naar en van de haven van Antwerpen. Later zou de GCB ook de exploitatie van de IJzeren Rijn voor haar rekening nemen. De IJzeren Rijn loopt van de Antwerpse haven naar het Ruhrgebiet: 162 km. spoor waarvan 96 km op Belgisch, 48 km. op Nederlands en18 km. op Duits grondgebied ligt. Ongeveer 75 km. bestaat uit enkelspoor, 91 km. is niet geëlektrificeerd en de gemiddelde snelheid van de internationale treinen bedraagt zo’n 50 km/u. De bouw van de IJzeren Rijn is in 1869 gestart. In 1879 is de spoorlijn in gebruik genomen.

Tot 1914 bleef de spoorlijn vrij rendabel. Ze werd gebruikt voor zowel nationaal als internationaal goederentransport en personenvervoer. In de Eerste Wereldoorlog (Nederland was neutraal) werd de internationale verbinding niet gebruikt en ook daarna bleef haar rol marginaal. Na een korte opleving tijdens en na de Tweede Wereldoorlog raakte de IJzeren Rijn langzamerhand in onbruik. Het enige internationale vrachtvervoer op de huidige route bestaat nog uit treinen geladen met zink.

Maak een heerlijke wandeling langs de        IJzeren Rijn!

download route